Er hangt iets in de lucht, en het is niet alleen het gebruikelijke lentegeklets – het Lassa-virus staat weer in de schijnwerpers en zorgt voor gesprekken en krantenkoppen nu we 14 maart 2025 binnengaan. Als je de laatste tijd in de buurt van het nieuws of X bent geweest, heb je waarschijnlijk iets opgevangen over deze door knaagdieren overgedragen plaag, beter bekend als de veroorzaker van Lassakoorts, die op onverwachte plekken opduikt. Van dorpen in West-Afrika tot een zeldzaam dodelijk geval in Iowa afgelopen oktober, dit virus houdt mensen alert. Dus, wat is er aan de hand met Lassa? Laten we in de wetenschap, de angst en de reden achter de huidige hype duiken.
Het Lassa-virus is geen nieuwkomer – het zwerft al rond sinds de jaren 1950 en werd officieel ontdekt in 1969 in Nigeria, toen twee missionaris-verpleegsters het opliepen van een patiënt. Het is een lid van de Arenavirus-familie, een enkelstrengs RNA-virus dat meelift met de multimammaatrat, een taaie kleine knager genaamd Mastomys natalensis. Deze ratten zijn overal in West-Afrika – denk aan Sierra Leone, Liberia, Guinee, Nigeria – en ze verspreiden het virus via hun urine en uitwerpselen alsof het niets is. Mensen krijgen het door besmet voedsel aan te raken, stof met rattensporen in te ademen, of ja, door de ratten zelf te eten (een delicatesse op sommige plekken). Eenmaal binnen duurt het 2 tot 21 dagen voordat symptomen zich misschien laten zien – of niet, want 80% van de gevallen is mild of symptoomvrij.
Maar als Lassakoorts hard toeslaat, is het geen grap. Het begint met koorts, zwakte, hoofdpijn en spierpijn – dingen die je misschien afdoet als een rotdag. Bij ongeveer een op de vijf gevallen escaleert het: braken, pijn op de borst, bloedingen uit tandvlees of neus, zelfs shock of coma. Voor zwangere vrouwen is het een ramp – meer dan 80% verliest hun baby in het derde trimester, en moeders hebben het ook zwaar. Overlevenden? Ongeveer een kwart krijgt te maken met gehoorverlies, soms blijvend. Het sterftecijfer is laag – 1% – maar schiet naar 15% of meer als je in het ziekenhuis belandt met een ernstig geval. West-Afrika ziet jaarlijks 100.000 tot 300.000 infecties, met zo’n 5.000 doden. Dat is de basislijn.
Waarom is “Lassa-virus” nu trending? Terug naar oktober 2024: een inwoner van Iowa, net terug uit West-Afrika, overleed aan Lassakoorts, bevestigd door de CDC. Het was het negende geïmporteerde geval in de VS sinds ‘69, en het zorgde voor paniek. De man was niet ziek in het vliegtuig, dus medepassagiers ontsnapten aan gevaar, maar het is een herinnering – reizen is een vector, en dit virus houdt geen rekening met grenzen. Vorige week, op 7 maart, sloeg het VK alarm na gevallen gelinkt aan reizen. Op X explodeerden berichten over deze “Ebola-achtige ziekte”, en de paniek is echt – mensen vergelijken het met grotere uitbraken, ook al is Lassa niet via de lucht overdraagbaar en alleen verspreidt via direct contact met lichaamsvloeistoffen zodra symptomen beginnen.
De term “Lassakoorts” is ook hot, dankzij verse data van Nigeria’s NCDC. Hun rapport van 12 maart voor Epi Week 9 (24 feb – 2 mrt) liet wat cijfers zien: 236 verdachte gevallen, 29 bevestigd, 5 doden verspreid over 13 staten. Dit jaar tot nu toe? 535 bevestigde gevallen, 100 doden. Het is een langzaam smeulend vuur, maar het is constant, en met de overgang van droog naar nat seizoen op z’n piek komen ratten en mensen vaker in contact. Op X wemelt het van de posts – sommigen prijzen gemeenschapsinspanningen, anderen kijken scheef naar het trage vaccinproces. Over vaccins gesproken, CEPI’s Enable-studie, het grootste Lassa-onderzoek ooit, breidde in oktober ‘24 uit om infectiepercentages en langetermijneffecten zoals doofheid te volgen. Meer dan 23.000 mensen doen mee, en het voedt de roep om een prik die nog lang niet klaar is.
Dan heb je просто “Lassa”, de korte term die alles oppikt – angst, nieuwsgierigheid, desinformatie. X-gebruikers gooien met stats, zoals hoe ratten in besmette huizen tien keer meer kans hebben om het virus te dragen, of hoe doofheid vier keer vaker voorkomt als je ze eet. De Britse gevallen doen mensen vragen stellen: “Hoe is het hier gekomen?” terwijl Nigeria’s uitbraak de locals scherp houdt. Het is een mix van ontzag voor de stiekeme aard van het virus en frustratie over de gaten – geen solide behandeling behalve ribavirine (dat twijfelachtig is), geen vaccin, alleen hygiëne en rattenvallen als onze beste kans.
Voor mij voelt dit persoonlijk. Ik volg dit sinds het Iowa-verhaal losbarstte. Als kind hoorde ik over Ebola en dacht: “Dat is de grote.” Maar Lassa is sluw – stiller, op zijn eigen manier dodelijker, en veel gewoner waar het leeft. Het zien opduiken in de VS en nu in het VK? Dat is een wake-up call. Het neemt morgen de wereld niet over, maar met reizen, klimaatveranderingen die ratten dichterbij brengen, en wankele zorg in risicogebieden, is het een langzaam brandende lont om in de gaten te houden. Wat denk jij – overdreven hype of echte zorg? Laat het me weten in de reacties en laten we erop kauwen.
FAQ Sectie
V: Wat is het Lassa-virus?
A: Het is een door knaagdieren overgedragen virus dat Lassakoorts veroorzaakt, endemisch in West-Afrika, verspreid door multimammaatratten via besmet voedsel of direct contact.
A: Het is een door knaagdieren overgedragen virus dat Lassakoorts veroorzaakt, endemisch in West-Afrika, verspreid door multimammaatratten via besmet voedsel of direct contact.
V: Wanneer waren de nieuwste Lassakoorts-gevallen?
A: Iowa had een dodelijk geval in oktober 2024; het VK meldde gevallen op 7 maart 2025; Nigeria telt 535 bevestigde gevallen dit jaar tot 2 maart.
A: Iowa had een dodelijk geval in oktober 2024; het VK meldde gevallen op 7 maart 2025; Nigeria telt 535 bevestigde gevallen dit jaar tot 2 maart.
V: Hoe ernstig is Lassakoorts?
A: De meeste gevallen zijn mild, maar 20% wordt ernstig – bloedingen, orgaanfalen, 1% sterfte totaal, 15% bij ziekenhuisopname. Zwangere vrouwen en foetussen worden het hardst getroffen.
A: De meeste gevallen zijn mild, maar 20% wordt ernstig – bloedingen, orgaanfalen, 1% sterfte totaal, 15% bij ziekenhuisopname. Zwangere vrouwen en foetussen worden het hardst getroffen.
